Na czym polega zwapnienie prostaty?

Prostata (gruczoł krokowy, stercz) to niewielki narząd o kształcie kasztana umiejscowiony bezpośrednio pod pęcherzem moczowym i wokół cewki moczowej. Wskutek różnych procesów chorobowych (łagodny rozrost stercza, zapalenie, rak) prostata ulega powiększeniu – działa wówczas jak wentyl, który ogranicza przepływ moczu przez cewkę. W efekcie chory odczuwa mniej lub bardziej nasilone dolegliwości dyzuryczne, tj. uczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza, nieprzyjemne parcie na mocz (także w nocy), trudności z rozpoczęciem mikcji i inne. Przy zapaleniu prostaty dodatkowo chory skarży się na ból i pieczenie podczas oddawania moczu. Dolegliwości te skłaniają mężczyznę do wizyty u urologa, który na podstawie różnych badań (fizykalnego palcem przez odbytnicę, badania krwi z oznaczeniem antygenu PSA, USG transrektalnego) zdiagnozuje dokładną przyczynę powiększenia gruczołu krokowego. U niektórych pacjentów wyniki badania USG mogą wykazać zwapnienie prostaty. O czym świadczy to zjawisko i czy stanowi zagrożenie dla zdrowia?

Kiedy występuje zwapnienie gruczołu krokowego?

Zwapnienie ujawnia się dopiero na obrazie USG w postaci plamek na sterczu, nie jest wyczuwalne w badaniu per rectum ani przez pacjenta. Pochodzenie tego zjawiska nie jest jednoznaczne, choć najczęściej przyczyną zwapnień jest przebyte lub trwające zapalenie prostaty. Zwapnienia w miąższu prostaty mogą być również przejawem kamicy tego narządu lub urazu.

Leczenie skupia się natomiast na przyczynie zwapnień. Jeśli pacjent zgłasza typowe objawy zapalenia prostaty (objawy mikcyjne, ropne wycieki z cewki moczowej, bóle krocza i podbrzusza), wówczas lekarz przepisuje odpowiednie leki, tj. antybiotyki, rozkurczające, przeciwzapalne, przeciwbólowe. Gdy długotrwała farmakoterapia nie daje rezultatów, wtedy lekarz może zaproponować pacjentowi usunięcie stercza.

Jeśli zwapnienie prostaty towarzyszy kamicy, leczenie jest konieczne jedynie w razie występowania uporczywych objawów  – wielu mężczyzn żyje z kamicą nawet nie zdając sobie z tego sprawy.

Czy zwapnienia na prostacie są groźne?

W Internecie można znaleźć powtarzające się pytania mężczyzn dotyczące właśnie zwapnień na prostacie. Zazwyczaj źródłem niepokoju jest interpretacja badania USG, w którym lekarz użył stwierdzenia „masywne zwapnienie gruczołu krokowego” lub „stwierdzono obecność zwłóknień i zwapnień prostaty”. Określenia te budzą grozę, zwłaszcza wziąwszy pod uwagę pozostałe okoliczności – pacjenci, u których stwierdzono zwapnienie prostaty często cierpią na bóle w okolicy jąder.

Niemniej nie należy się obawiać, zjawisko to wynika po prostu z powiększenia gruczołu krokowego. Samo w sobie nie stanowi jednostki chorobowej, choć do pewnego stopnia może sugerować diagnozę. Zwapnienia wykrywane są podczas transrektalnego USG, które pozwala dokładnie ocenić wielkość i lokalizację zmian – w tym przypadku USG klasyczne okazuje się niewystarczające. Zwapnienia prostaty nie podlegają leczeniu i nie dąży się do ich usunięcia, gdyż bezpośrednio nie  stanowią zagrożenia dla pacjenta.