Gruczoł prostaty. Czym jest i dlaczego warto go badać?

Czym jest gruczoł prostaty? To niewielki, pojedynczy organ znajdujący się pod pechęrzem. Tylna część stercza (to inna nazwa prostaty) sąsiaduje z odbytnicą. Właśnie dlatego odbyt jest najłatwiejszą droga dotarcia do prostaty.

Gruczoł prostaty ma każdy zdrowy mężczyzna. Szerokość tego organu wynosi około 3-3,5 cm. Zdarza się, że prostata jest nieco mniejsza lub większa – może być to cecha indywidualna. Organ ten rośnie wraz z wiekiem mężczyzny. Swoją pełną objętość osiąga pomiędzy 20 a 30 rokiem życia.

Prostata jest odpowiedzialna za wytwarzanie płynu, który odżywia plemniki. Jej zdrowie ma więc duży wpływ na jakość nasienia. Gruczoł krokowy otaczają mięśnie, które kurczą się podczas wytrysku.

Gruczoł prostaty a problem z oddawaniem moczu

Położenie prostaty bywa jednak kłopotliwe – zwłaszcza dla mężczyzn po pięćdziesiątym roku życia. Przez gruczoł krokowy przebiega cewka moczowa. W zdrowym organizmie taki układ nie sprawia żadnych problemów, jednak u większości mężczyzn z czasem dochodzi do przerostu prostaty. Gruczoł krokowy zwiększa swoją objętość, co może prowadzić do uciskania cewki moczowej i szeregu dolegliwości związanych z oddawaniem moczu, takich jak niskie ciśnienie przy mikcji, silne parcie na mocz, konieczność odwiedzania toalety w nocy czy mocz zalegający w pęcherzu i niemożność jego pełnego wydalenia. Z czasem dochodzi też do krępującego nietrzymania i popuszczania moczu.

Jeżeli zauważysz takie objawy u siebie, powinieneś jak najszybciej udać się do lekarza. Brak terapii może prowadzić do groźnych konsekwencji, takich jak całkowite zatrzymanie moczu i zatrucie organizmu.

Inne problemy z prostatą mogą dotyczyć rozwoju nowotworu, czyli gruczolaka prostaty. Na początku rak jest często niezauważalny przez pacjenta – nie powoduje żadnych negatywnych objawów. Może rozwijać się tak nawet przez dziesięć lat.

Jak dbać o gruczoł krokowy?

Problematyczny przerost prostaty i potencjalny nowotwór to dwa ważne powody, dla których należy wykonywać regularne badania gruczołu prostaty po ukończeniu pięćdziesiątego roku życia. Przerost występuje aż u 60% mężczyzn po sześćdziesiątce i u 80% pacjentów po osiemdziesiątce.

Do badania powinny też skłonić problemy z prostatą u innych członków biologicznej rodziny. Aktualny stan badań nie pozwala na to, by jednoznacznie stwierdzić, że choroby prostaty są dziedziczone, jednak zauważono, że występowanie takich chorób u osób spokrewnionych istotnie zwiększa ryzyko zachorowania.

Choroby gruczołu krokowego są też związane ze stylem życia. Jedzenie dużych ilości czerwonego mięsa oraz produktów mlecznych zwiększa szansę na rozwój choroby. Z kolei dieta warzywno-owocowa redukuje ryzyko. Podejrzewa się również, że nowotwór prostaty może być związany ze szkodliwymi nałogami, takimi jak palenie papierosów i nadużywanie alkoholu oraz brakiem aktywności seksualnej.

Po pięćdziesiątym roku życia prostatę warto badać raz w roku, nawet jeżeli nie występują żadne niepokojące objawy. Mężczyźni, których krewni cierpieli z powodu chorób gruczołu krokowego, powinni udać się na wizytę kontrolną już po czterdziestym piątym roku życia.