Rak prostaty to trudny przeciwnik. Może przez kilkanaście lat rozwijać się bez żadnych objawów, przez co drastycznie spadają szanse chorego na całkowite wyleczenie. Jedynie sumienne przestrzeganie badań profilaktycznych daje w pewnym stopniu nadzieję na wykrycie nowotworu we wczesnym stadium. Niestety, statystyki medyczne nie napawają optymizmem – zachorowalność na raka gruczołu krokowego w Polsce wynosi ok. 9000, z czego aż 4000 pacjentów przegrywa tę nierówną walkę. Na szczęście mężczyźni są coraz bardziej świadomi zagrożenia i dostrzegają ważną rolę systematycznych badań. Jak wyglądają metody pozwalające zdiagnozować nowotwór prostaty?
Czy badanie per rectum wykryje raka prostaty?
Badanie per rectum (palcem przez odbytnicę) to podstawowa metoda diagnostyczna w schorzeniach prostaty. W przypadku nowotworu ma wymiar głównie profilaktyczny – pozwala zauważyć pierwsze patologiczne zmiany i sugeruje wszczęcie dalszej diagnostyki.
Jednak palpacyjne stwierdzenie nieprawidłowości nie oznacza jeszcze, że pacjent cierpi na raka. Diagnostyka przez biopsję potwierdza nowotwór prostaty jedynie u połowy przypadków, w których badanie per rectum wykryło zmiany w sterczu.
Niemniej należy wziąć sobie do serca zalecenia lekarzy w kwestii profilaktyki – nawet jeśli nie odczuwasz żadnych objawów ze strony układu moczowo-płciowego, po ukończeniu 50. roku życia systematycznie uczęszczaj na badanie urologiczne. Coroczne badania powinni wykonywać także młodsi mężczyźni (po 40. roku życia), jeśli ktoś z rodziny cierpiał na nowotwór prostaty.
Rak prostaty w badaniu PSA
Wskazaniem do wykonania badania krwi z oznaczeniem markera PSA są nieprawidłowości stwierdzone na podstawie badania per rectum. Jednak nawet podwyższone stężenie PSA nie świadczy o chorobie nowotworowej. Antygen gruczołu krokowego (PSA) jest wytwarzany w tkance nabłonkowej prostaty – jego nadaktywność może wynikać także z łagodnego przerostu gruczołu lub stanu zapalnego. Oczywiście znaczne przekroczenie normy PSA wymaga dalszych badań, które ostatecznie potwierdzą lub wykluczą nowotwór prostaty.
Diagnostyka raka prostaty: badanie TRUS i biopsja
Po wykryciu niepokojących zmian w badaniu per rectum i badaniu krwi zachodzi konieczność wykonania przezodbytniczego USG (TRUS). Badanie nie należy do przyjemnych, dlatego dla większej wygody można wcześniej przeprowadzić lewatywę (nie jest to konieczne, ale może poprawić komfort pacjenta). Zgodnie ze wskazaniem lekarza należy przyjąć pozycję „na czworakach” lub leżącą z wypiętymi pośladkami – dzięki takiemu ustawieniu lekarz może swobodnie wprowadzić sondę USG do odbytu. Obraz przesłany na ekran aparatu USG umożliwia dokładną ocenę wielkości prostaty i wykrycie innych nieprawidłowości (np. guzków).
Niestety, nawet badanie USG nie daje jednoznacznej odpowiedzi – nowotwór prostaty może potwierdzić jedynie biopsja. Badanie polega na pobraniu tkanki gruczołu i zbadaniu jej na obecność komórek nowotworowych. Zdarza się jednak, że pobrany materiał jest zbyt skąpy i nie pozwala na 100% wykluczenie lub potwierdzenie raka. Bywa również tak, że w trakcie badania zostaną pobrane wyłącznie zdrowe komórki, podczas gdy w innej części gruczołu występują już zmiany nowotworowe.
Be First to Comment